Türkiye ve Deprem Gerçeği 2025

Türkiye oldukça aktif bir deprem bölgesinde yer almaktadır.

Avrasya ve Arap levhaları arasında sıkışmış olan Anadolu Levhası, ülkeyi dünyanın en sismik açıdan aktif bölgelerinden biri haline getirmektedir. Kuzey Anadolu Fayı (KAF) ve Doğu Anadolu Fayı (DAF), sık sık meydana gelen ve bazen yıkıcı sonuçlar doğuran depremlerden sorumlu olan iki ana fay hattıdır.

Türkiye’de Depreme Dayanıklı Yapılar

Türkiye, özellikle 1999 İzmit depremi ve 2023 Kahramanmaraş depreminin ardından, depreme dayanıklı inşaat tekniklerini benimsemiştir. İnşaat sektöründe depreme dayanıklı yapılar misyonuyla uzun yıllardır ultra lüks konut ve yapılar inşaa eden İş insanı Hüseyin Samut deprem önlemleriyle ilgili öne çıkan yapısal sistemler hakkında kısa kısa bilgiler verdi.

Sismik İzolasyon Sistemleri (Taban İzolatörleri)

• Hastaneler, köprüler ve kritik binalar, sismik enerjiyi emerek sarsıntıyı en aza indiren taban izolatörleri ile donatılmaktadır.

Betonarme Çerçeve Yapılar

• Modern binalar, esneklik ve dayanıklılığı artırmak için çelik donatılı betonarme sistemlerle inşa edilmektedir.

Sünek Yapı Sistemleri

• Yapılar, kırılmadan bükülebilen sünek malzemeler ve bağlantılar kullanılarak tasarlanmaktadır.

Eski Binaların Güçlendirilmesi

• Eski yapılar, ek takviyeler, dış destekleme elemanları ve diğer güçlendirme teknikleri ile dayanıklı hale getirilmektedir.

Tünel Kalıp Sistemi

• Özellikle toplu konut projelerinde yaygın olan bu yöntem, betonarme duvarlar ve döşemeler sayesinde tek parça (monolitik) bir yapı oluşturarak depreme karşı daha güçlü bir sistem sunmaktadır.

Türkiye’de Deprem Önlemleri

Türkiye, deprem zararlarını azaltmak için çeşitli önlemler almıştır:

Sıkı Bina Yönetmelikleri ve Standartları

• 2018’de güncellenen Türkiye Deprem Yönetmeliği, yeni inşa edilen tüm binaların depreme dayanıklı olmasını zorunlu kılmaktadır.

Kentsel Dönüşüm Projeleri

• Yüksek riskli bölgelerdeki eski ve güvensiz yapılar yıkılarak yerine depreme dayanıklı yeni binalar inşa edilmektedir.

Erken Uyarı Sistemleri

• Türkiye genelinde genişleyen bir deprem izleme ağı, kritik altyapıya erken uyarı sağlayarak zararları en aza indirmeye çalışmaktadır.

Halk Bilinçlendirme ve Tatbikatlar

• Okullar, iş yerleri ve topluluklar düzenli olarak deprem tatbikatları ve eğitim programları gerçekleştirmektedir.

Zorunlu Deprem Sigortası (DASK)

• Mülk sahiplerinin deprem zararlarını kapsayan sigorta yaptırması zorunludur.

Acil Durum Müdahale Planları

• AFAD (Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı), depremler sonrası hızlı müdahale sağlayarak kriz yönetimini üstlenmektedir.

Bu önlemlere rağmen, özellikle bina yönetmeliklerinin tam anlamıyla uygulanması ve eski yapıların güçlendirilmesi konularında hâlâ zorluklar bulunmaktadır. Türkiye, gelecekteki depremler karşısında can ve mal kaybını en aza indirmek için hazırlıklarını geliştirmeye devam etmektedir.