Gobi Çölü Nerede? | Genel Özellikleri

Gobi Çölü Hakkında Genel Bilgi

Gobi Çölü, kuzey Çin ve güney Moğolistan‘da yer alır.

Dünya üzerindeki beşinci en büyük çöl olup, Asya’nın en geniş çöllerinden biridir ve yaklaşık 1.295.000 kilometrekarelik bir alanı kaplar. Kumlu çöllerden farklı olarak, Gobi çıplak kayalıklar ve çakıllı düzlüklerle karakterizedir. Çöl, kum tepeleri, bozkırlar ve sarp dağları içeren çeşitli ekosistemlere sahiptir. Tarihî İpek Yolu ticaret rotasının önemli bir parçasıdır.

Gobi Çölü’ndeki Hayvanlar

Gobi Çölü, aşırı koşullara uyum sağlamış çeşitli yaban hayatına ev sahipliği yapar:

• Memeliler: Çift hörgüçlü develer, Moğol yaban eşekleri (khulan), kar parsı, ceylanlar ve Pallas kedileri.
• Kuşlar: Altın kartallar, hubara toyları ve doğanlar.
• Sürüngenler: Agamalar, gekolar ve Gobi engerekleri.
• Nadir Türler: Kritik tehlike altındaki Gobi ayısı (Mazaalai) ve yabani çift hörgüçlü deve burada bulunur.

Gobi Çölü’ndeki Bitkiler

Gobi’deki bitki örtüsü seyrektir ancak kurak koşullara uyum sağlamıştır:

• Saxaul ağaçları (çöllerde yaygın bir çalı/ağaç türü).
• Tuzcul bitkiler.
• Yabani soğanlar ve yabani ravent.
• Çeşitli otlar ve alçak çalılar.

Gobi Çölü Soğuk mu?

Evet, Gobi Çölü aşırı iklimiyle tanınır ve soğuk çöl olarak sınıflandırılır.

• Kış aylarında sıcaklık -40°C’ye (-40°F) kadar düşebilir, yazın ise 45°C’ye (113°F) kadar çıkabilir.
• Kışlar özellikle serttir; sık sık kar yağar ve keskin rüzgârlar eser.
• Çölün yüksek bir platoda yer alması, soğuk iklimine katkıda bulunur.

Gobi Çölü ile Arap Çölleri Arasındaki Farklar

Konum:
Gobi Çölü: Kuzey Çin ve Moğolistan.
Arap Çölleri: Orta Doğu; özellikle Suudi Arabistan, Umman, Yemen, BAE ve çevresindeki bölgeler.

İklim:
Gobi: Soğuk çöl, sert kışlar yaşanır.
Arap: Sıcak çöl, aşırı yaz sıcaklıkları görülür.

Arazi:
Gobi: Kayalık düzlükler, çakıllar ve bazı kum tepeleri.
Arap: Geniş kum tepeleri.

Biyoçeşitlilik:
Gobi: Kar parsı ve çift hörgüçlü develer gibi soğuğa uyum sağlamış türler.
Arap: Tek hörgüçlü develer ve çöl tilkisi gibi sıcağa uyum sağlamış türler.

Bitki Örtüsü:
Gobi: Seyrek çalılar, otlar ve soğuğa dayanıklı bitkiler.
Arap: Hurma ağaçları, akasya ağaçları ve sıcağa dayanıklı çalılar.

Gobi Çölü’nde Su ve Nehirler

Gobi Çölü’nde su kaynakları sınırlıdır, ancak vahalar ve yeraltı kaynakları bulunur.
Tuul ve Zavkhan gibi nehirler bölgenin bazı kısımlarından akar, ancak mevsimliktir.
Çöl boyunca tuzlu su barındıran küçük göller de yer alır.

Gobi Çölü’nde İnsan Yaşamı

Evet, Gobi Çölü’nde insanlar yaşamaktadır:

• Deve, keçi ve koyun gibi hayvanları yetiştiren göçebe çobanlar.
• Vahalar ve madencilik kasabalarında yaşayan yerleşik topluluklar.
• Bölge kömür, bakır ve altın gibi doğal kaynaklar açısından zengin olduğu için madencilik faaliyetleri yoğundur.