Düz Dünya Teorisi Gerçek Olabilir mi?

Düz Dünya Teorisi’ne hiç inandınız mı hiç?

Yıl olmuş 2025 ve teknoloji zamanının zirvesinde fakat hala Düz Dünya teorisiyle gündeme gelen isimlere sosyal-medya ve televizyon ekranlarında hatta basılı eser  niteliğindeki kitap ve dergilerde rastlıyoruz.

Peki Dünya’nın düz olduğuna dair gerçekleştirilen bu teorinin altında yatan gizemler nedir? Gizem diyorum çünkü dinler ve mitolojiler bu düşünce akımında etkili bir yere sahip. İnançlardaki yeri ile bilimdeki yeri nedir Düz Dünya’nın?

Unutmamak lazım ki, azınlık da olsa fikir fikirdir. Gelin; Neden Düz Dünya’cılar var, bu konu ile ilgili kısa bir inceleme yapalım.

İşin esasında Düz Dünya teorisi bilimsel olarak geçerli değildir ve Dünya’nın şeklinin basık bir küre (oblate spheroid) olduğunu kanıtlayan sayısız bilimsel delil bulunmaktadır. Ancak, bu konu çeşitli açılardan ele alınabilir, bu yüzden detaylı bir şekilde inceleyelim:

1. Düz Dünya Teorisi Gerçek Olabilir mi?

Düz Dünya teorisi, aşağıdaki bilimsel kanıtlar nedeniyle kesinlikle yanlıştır:

Uydu Görselleri: Modern uydular, Dünya’nın küresel şeklini net bir şekilde gösteren yüksek çözünürlüklü görüntüler sağlamaktadır.

Dünya Turu: Seyahat edenler ve uçaklar, Dünya’nın çevresinde uçabilmekte ve hiçbir “kenar” ile karşılaşmamaktadır.

Yerçekimi: Yerçekimi, maddenin bir merkez noktaya doğru çekilmesiyle küresel bir şekil oluşmasını sağlamaktadır.

Ay Tutulması Sırasındaki Gölgeler: Ay tutulması sırasında Dünya’nın Ay üzerinde bıraktığı eğik gölge, Dünya’nın yuvarlak olduğunu göstermektedir.

Zaman Dilimleri: Zaman dilimlerinin varlığı, yalnızca farklı bölgelerin güneş ışığını farklı zamanlarda almasına dayalı olarak açıklanabilir ve bu da Dünya’nın küresel olduğunu doğrular.

2. İnsanlar Neden Düz Dünya’ya İnanıyor?

Bazı insanların bu teoriye inanmasının nedenleri şunlardır:

• Otoriteye Güvensizlik: Bilimsel, hükümetsel ve kurumsal otoritelere duyulan güvensizlik bu inanışların temelinde yatabilir.
• Bilişsel Yanlılıklar: İnsanlar genellikle önceden sahip oldukları inançları destekleyecek bilgileri arar ve yanılgıları pekiştiren yankı odalarına düşebilir.
• Dini Yorumlar: Bazı bireyler dini metinleri Düz Dünya’yı destekler şekilde yorumlamaktadır.
• Bilimsel Yanılgılar: Bilimsel okuryazarlık eksikliği, ufuk çizgisi ya da Dünya’nın eğimi gibi olayların yanlış yorumlanmasına yol açabilir.

3. İlahi Kitaplarda Dünya’nın Şekli Hakkında Ne Yazıyor?

Dini metinler genellikle şiirsel ve mecazi bir dile sahiptir, bu nedenle yorumlar çeşitlilik gösterir:

• İncil: Örneğin İşaya 40:22 (“O, dünyanın çemberinin üzerinde oturur”) ve Eyüp 26:7 (“Kuzey göklerini boşluğa yayar; dünyayı hiçbir şeyin üzerine asar”) gibi ayetler, bazen Dünya’nın yuvarlak olduğuna dair referanslar olarak yorumlanmaktadır. Ancak bu yorumlar tartışmalıdır.
• Kur’an: 79:30 ayeti (“Ve sonra yeryüzünü yayıp döşedi”) gibi ayetler, bazen geniş bir yüzey olarak bazen de Dünya’nın yuvarlak olduğuna işaret eden ifadeler olarak farklı şekilde yorumlanmıştır.
• Diğer Metinler: Birçok antik metin, kozmolojik modeller yerine metaforik dil kullanmaktadır.

4. Diğer İnançlar ve Mitolojilere Göre Dünya’nın Şekli Neydi?

Çeşitli kültürler, Dünya’nın şekli hakkında farklı görüşlere sahipti:

Mezopotamya Mitolojisi: Dünya, suyla çevrili düz bir disk olarak görülüyordu.

Yunan Felsefesi: Homeros gibi erken dönem Yunan düşünürleri, düz bir Dünya’dan bahsederken; Pisagor ve Aristo zamanında küresel model kabul görmeye başlamıştı.

İskandinav Mitolojisi: Dünya, çevresi bir yılan (Jörmungandr) ile çevrili düz bir disk olarak tasvir edilmiştir.

Hindu Kozmolojisi: Antik Hindu metinlerinde Dünya, fillerin veya kaplumbağaların desteklediği katmanlı bir kozmos olarak tanımlanır.

Kızılderili Mitleri: Bazı yerli kültürlerde Dünya düz ya da hayvanlar tarafından taşınıyor olarak betimlenmiştir.

5. Düz Dünya Teorisi İçin Bilimsel Kanıt Var mı?

Hayır. Yüzyıllardır yapılan gözlemler, deneyler ve teknolojik ilerlemeler sayesinde, bilimsel bir fikir birliği oluşmuş ve Dünya’nın küresel olduğu kesin olarak kanıtlanmıştır. Düz Dünya savunucularının iddiaları, yanlış yorumlara, sahte bilimlere ya da açıkça yanlış bilgilere dayanmaktadır.

6. Düz Dünya’yı Savunan Ünlü Kişiler Kimlerdir?

Modern Düz Dünya hareketinin tanınan savunucularından bazıları şunlardır:

• Eric Dubay: The Flat Earth Conspiracy kitabının yazarı ve modern Düz Dünya hareketinin önde gelen isimlerinden biridir.
• Mark Sargent: Düz Dünya teorilerini savunan Flat Earth Clues serisinin yaratıcısıdır.
• B.o.B. (rapçi): Sosyal medyada Düz Dünya teorilerini destekleyen açıklamalarda bulunmuştur.
• Kyrie Irving (basketbol oyuncusu): Düz Dünya’ya inandığını söyleyerek gündem yaratmış, daha sonra şaka yaptığını açıklamıştır.

Düz Dünya teorisinin bilimsel bir geçerliliği yoktur. Bu teorinin popüler kalması, bilimsel okuryazarlık, eleştirel düşünce ve eğitimin yanlış bilgilere karşı oynadığı rolün önemini ortaya koymaktadır. Ancak tarihsel, dini ve mitolojik perspektiflerin incelenmesi, insanlığın evrene dair değişen anlayışını daha iyi kavramamıza yardımcı olabilir.