Yanardağ Patlarsa Türkiye’ye Etkileri | Deprem

Santorini’de Artan Sismik Aktivite ve Olası Etkileri

Son günlerde Yunanistan’ın Santorini adasında sismik aktivitede önemli bir artış gözlemlenmektedir. Dakikalar içinde yüzlerce küçük ve orta büyüklükte depremin meydana geldiği bu durum, deprem fırtınası (earthquake swarm) olarak adlandırılmaktadır. Bu sarsıntılar, bazıları 4.5 büyüklüğünü aşan depremlerle birlikte, bölge sakinleri, turistler ve yetkililer arasında geniş çapta endişeye neden olmuştur. Depremler nedeniyle tahliyeler, okul kapanmaları ve adanın volkanik faaliyetlerinin daha yakından izlenmesi gibi önlemler alınmıştır.

Yunan Adalarındaki Güncel Deprem Hareketliliği

1-2 Şubat 2025 hafta sonundan bu yana, Santorini, Anafi, Amorgos, İos ve Anydros adaları arasında 200’den fazla deniz altı depremi tespit edilmiştir. Bu depremlerden birçoğu 4.5 ve üzeri büyüklüğünde olup, en güçlü olanı 5.3 büyüklüğüne ulaşmıştır. Depremlerin odak noktalarının çoğu deniz tabanının altında yer almakta olup, uzmanlara göre bu durum karada meydana gelen depremlere kıyasla daha az hasara neden olmaktadır. Ancak depremlerin sıklığı ve şiddeti, halk arasında büyük endişeye yol açmıştır.

Yunanistan’da Volkanik Patlama İhtimali

Santorini, Helen Volkanik Yayının bir parçası olup, geçmişte aktif volkanik patlamalara sahne olmuştur. En büyük patlamalardan biri M.Ö. 1600 civarında gerçekleşen Minos patlamasıdır. Son zamanlarda yapılan izlemelerde Santorini kalderası içinde hafif sismik-volkanik aktivite tespit edilmiştir. Bu durum bazı endişeleri artırsa da uzmanlar büyük bir volkanik patlamanın şu anda olası olmadığını belirtmektedir. Seismolog Efthymios Lekkas, Santorini’de büyük volkanik patlamaların yaklaşık 20.000 yılda bir meydana geldiğini ve son büyük patlamanın 3.000 yıl önce gerçekleştiğini ifade etmektedir. Bu nedenle, yakın gelecekte büyük bir patlama beklenmemektedir.

Yunanistan’daki Depremlerin Türkiye’ye Etkisi

Ege Denizi’ndeki sismik hareketlilik, Türkiye’yi de doğrudan etkileyebilir çünkü Yunanistan ve Türkiye, ortak bir tektonik fay sistemi üzerinde yer almaktadır. Afrika levhasının, Avrasya levhasının altına dalması, bu bölgeyi sürekli olarak sismik açıdan aktif hale getirmektedir. 2020’de meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki Ege Denizi depremi, hem Yunanistan’ın Sisam Adası’nı hem de Türkiye’nin İzmir kentini etkilemiş, önemli can kayıplarına ve hasara yol açmıştır. Santorini’deki mevcut deprem fırtınası daha düşük şiddette olsa da, sürekli izleme ve değerlendirme gereklidir.

Olası Bir Volkanik Patlamanın Yunan Adalarına Etkileri

Santorini’de olası bir volkanik patlama durumunda şu etkiler beklenebilir:

• Volkanik kül yayılımı, hava trafiğini aksatabilir, solunum yolları hastalıklarını artırabilir ve tarıma zarar verebilir.
• Lav akıntıları ve piroklastik materyaller, yapıların zarar görmesine neden olabilir ve tahliyeleri gerektirebilir.
• Piroklastik akıntılar, yüksek sıcaklıkta ve hızlı hareket eden gaz ve kaya parçalarıyla büyük tehlike oluşturabilir.

Tarihsel olarak, Minos Patlaması büyük bir yıkıma neden olmuş ve Minos Uygarlığının çöküşüne katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Ancak, günümüzde gelişmiş izleme sistemleri ve tahliye planları, benzer bir felaketin etkilerini büyük ölçüde hafifletebilir.

Türkiye Üzerindeki Maddi ve Manevi Etkiler

Eğer Santorini’de büyük bir volkanik patlama yaşanırsa, Türkiye’ye olası etkileri şu şekilde olabilir:

Maddi Etkiler:

• • Volkanik kül, özellikle Batı Türkiye’de hava kalitesini düşürebilir, tarıma zarar verebilir ve altyapıyı etkileyebilir.
  • Turizm ve ticaret sektörleri, Yunan adalarıyla yakın ilişkileri nedeniyle olumsuz etkilenebilir.

Manevi ve Kültürel Etkiler:

• • Türkiye ve Yunanistan’ın ortak tarihi ve coğrafi yakınlığı, bu tür afetlerin her iki toplumda da yankı bulmasına neden olur.
  • Doğal afetler, geçmişte olduğu gibi, iki ülke arasında dayanışma ve iş birliğini artırabilir. Örneğin, 2020’deki Ege Denizi depremi sonrasında, Türkiye ve Yunanistan karşılıklı yardımlarda bulunmuş, bu durum iki halk arasında derin empati ve dayanışmayı pekiştirmiştir.

Santorini’de devam eden sismik hareketlilik, halk arasında kaygıya neden olsa da, uzmanlar büyük bir volkanik patlamanın düşük ihtimalli olduğunu belirtmektedir. Ancak, bölgedeki sismik ve volkanik hareketliliğin sürekli olarak izlenmesi ve gerekli hazırlıkların yapılması büyük önem taşımaktadır. Ege bölgesinin tektonik ve volkanik açıdan birbirine bağlı yapısı, Yunanistan ve Türkiye arasında bilimsel iş birliğini ve afet yönetiminde ortak çalışmaları zorunlu hale getirmektedir.